Mapa powiatu Magnuszew Grabów nad Pilicą Głowaczów Kozienice Sieciechów Garbatka Letnisko Gniewoszów

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Chinowie nr rej. MWKZ 465/A z dn. 5.11.1991

 

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Chinowie (dawna nazwa „Cmentarz niemiecki") został założony prawdopodobnie przed 1840 r., kiedy powstał ewangelicki kantorat Chinów w ramach filiału kozienickiego (parafia radomska). Kantorat to najmniejsza jednostka administracyjna kościoła ewangelickiego, zakładana na wsiach, gdzie przewodnią rolę pełnił kantor – przywódca duchowy, mający uprawnienia do wykonywania podstawowych czynności religijnych, nauczyciel w szkole, kierownik orkiestry i chóru oraz często przywódca administracyjny wsi.

Cmentarz leży około 800 m od przystanku PKS „Chinów Stary" na trasie krajowej nr 48 Kozienice-Głowaczów, po prawej stronie lokalnej drogi asfaltowej prowadzącej do wsi. Rozpoznawalny po rozpościerającej się kępie drzew, bowiem ulokowany jest w leśnym zagajniku o dobrym stanie drzewostanu. Dojazd do niego jest łatwy i dobrze oznakowany. Z drogi krajowej nr 48 prowadzi do niego kierunkowskaz. Przy cmentarzyku umieszczono skromną tabliczkę  informacyjną.

Cmentarz jest nieogrodzony i rozplanowany na planie trójkąta równoramiennego, a według relacji okolicznych mieszkańców dawniej miał wymiary 108x108x30 metrów. Odnajdziemy na nim mogiły pochowanych osadników niemieckich przybyłych na teren kozienickiego Powiśla w 2. poł. XIX w. Ponadto, jak relacjonują najstarsi mieszkańcy Ryczywołu, na tym cmentarzu byli chowani żołnierze Wehrmachtu po walkach o przedmoście maciejowickie we wrześniu 1939 roku. Mogiły ziemne są o wymiarach około 150 cm długości, 50 cm szerokości i 30 cm wysokości nad ziemią, lokowane są rzędowo, w większości zostały nieoznaczone (uwaga – można odnieść wrażenie, że to tylko pagórkowate wzniesienie, ale jest to cmentarz grzebalny!). Na cmentarzyku ustawione są współczesne elementy: tabliczka, ławeczka, kapliczka z krzyżem i figurą Matki Boskiej. Wśród drzew i niskiego poszycia leśnego zachował się jeden kamienny pomnik zwieńczony na górze metalowym krzyżem oraz z wyrytymi, czytelnymi inskrypcjami na froncie. Napis na nagrobku w języku niemieckim brzmi (obok tłum. na jęz. polski):

HIER RUHET IN GOTT (TUTAJ SPOCZYWA W BOGU)
MEIN LIEBER MANN (MÓJ UKOCHANY MĄŻ)
MICHAEL NEUMANN (MICHAEL NEUMANN)
GEB. 27 SEPT. 1854 (UR. 27 WRZEŚNIA 1854)
GEST. 25 MARZ 1911 (ZM. 25 MARCA 1911)

Poniżej wyryte zostało także nazwisko wykonawcy pomnika: E. Hebrzyński Radom. Z tyłu do kamiennej ściany nagrobka jest dosztukowany współcześnie metalowy krzyż z datami 1911 (napis u góry) i 1854 (napis na dole).

Na terenie zabytkowego cmentarza widoczne są również 2 kompletne drewniane krzyże, ponadto są pozostałości po dwóch kolejnych drewnianych krzyżach w postaci jednej pionowej belki. Wyróżnia się także jeden nagrobek z żeliwnym, zdobionym krzyżem, którego podstawę stanowi kamień. Przy kilku mogiłach ustawiono współcześnie „tyczki" z kloszami, w których można umieścić świece lub lampiony. Cmentarz decyzją wojewody kieleckiego zamknięto w 1964 r. Jest to jeden z 3 cmentarzy ewangelickich na terenie gminy Kozienice. Pozostałe to tzw. Śmigiel w Kozienicach i cmentarzyk w Holendrach Kozienickich.

DSC 1139DSC 1126

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DSC 1127